Jesteś tutaj:
  1. Start
  2. Historia

Historia

O istnieniu szkoły w Bobrownikach po 1598 roku istnieją krótkie wzmianki w zapisie głównie w Kronice Bractwa św. Anny założonego w 1595 r. I tak w zapisie z 1606 r. we wspomnianej Kronice widnieje zapis: "Simon Aleksius Rector Scholae Bobrovnicensis". W zapisie z 1653 r. przy nazwisku członka Bractwa podany jest jego zawód: Jan Oczkowski Rector Scholae Bobrovnicensis. Po kilku latach na stanowisku kierownika szkoły Jan Oczkowski przeniesiony został na Rectora Szkoły Przyklasztornej w Sieciechowie. Jan Oczkowski urodził się w Bobrownikach a jego matka była położną i lekarzem w Szpitalu dla Ubogich w Bobrownikach. W latach następnych występują w zapisach kościelnych naziwska kapłanów o niższych święceniach, którzy według ówczesnego zwyczaju oby osiągnąć wyższe święcenia musieli kilka lat zajmować stanowisko kierownika szkoły w Bobrownikach.
NACZALNOLE UCZILISZCZE W BOBROWNIKACH

Plan wprowadzenia szkół rządowych z rosyjskim językiem nauczania był realizowany etapami od 1832 r. Pierwszym etapem była zmiana ustawy szkolnej przeprowadzona w 1833 r. , a wzorowana na ustawie wprowadzonej przez cara w całym państwie rosyjskim. Nie wnosiła ona zasadniczych zmian, ale przez samo wydanie ustawy wprowadziła klimat sprzyjający dalszym zmianom. Rada Administracyjna Królestwa Polskiego z okazji wprowadzenia nowej ustawy, wydała w dniu 23 lipca 1833 r. odezwę do nauczycieli i młodzieży ( VII ).
W roku 1840 wprowdzono nową ustawę szkolną, która wprawdzie utrzymywała w szkole elementarnej dotychczasowe przedmioty nauczania: religię, historię świętą, czytanie i pisanie w języku polskim, rachunek w zakresie czterech działań, jednak uzupełniono ją nauką czytania i pisania w języku rosyjskim. Nowością było wprowadzenie prac ręcznych oraz wiadomości o jednostkach wag, miar, pieniądzach.
Ustawa znosiła klasę drugą w szkole elementarnej", natomiast zalecano tworzenie oddziałów dodatkowych, w których uczniowie poznawaliby język rosyjski."
Już w 1939 r. utworzono bezpłatne kursy języka rosyjskiego dla nauczycieli i urzędników w Królestwie Polskim, a od roku 1840 przyjmowano do pracy tylko nauczycieli ze znajomością języka rosyjskiego.
Zarząd nad oświatą w Królestwie przekazano pod urząd ministerstwa petersburskiego. Tym samym stworzono wyłom w całym systemie odrębnej administracji Królestwa Polskiego proklamowanego uroczyście przed całą Europą w statucie organizacyjnym.
Od 1854 r. władze guberialne i szkolne na Lubelszczyźnie, w korespondencji z podległymi sobie jednostkami używały języka rosyjskiego, natomiast pisma wysyłane przez rady miejskie i szkoły, redagowane były w języku polskim. Taka sytuacja trwała na terenie Lubelszczyzny do 1869 r. kiedy to wprowadzono nowy system administracji i wprowadzono język rosyjski jako język urzędowy w szkołach i urzędach. Najwcześniej nastąpiło to na terenie guberni chełmskiej, gdzie już w 1854 r. większość szkół elementarnych zamieniono na szkoły wyznaniowe grecko-unickie z rosyjskim językiem nauczania. Nauczycieli - Polaków przeniesiono do guberni lubelskiej lub zwolniono pod różnymi pretekstami.
Po upadku powstania styczniowego przystąpiły władze carskie do realizacji ostatniego etapu z dawna przygotowanego planu całkowitej rusyfikacji Polaków w zaborze rosyjskim. Ukaz carski o szkołach początkowych znosił dotychczas istniejące szkoły elementarne, powołane przez Izbę Edukacyjną Księstwa Warszawskiego i wprowadził szkołę rządową "Naczalnoje Ucziliszcza". Pozbawiono proboszczów opieki nad szkołami i oddano je pod nadzór burmistrzów i wójtów.
Równoległe z rusyfikacją szkół i urzędów w guberni lubelskiej i chełmskiej przypuszczono atak na unitów i kler katolicki. W dniu 28 listopada 1864 r. ukaz carski kasuje w Królestwie Polskim większość zakonów męskich i żeńskich, a ich majątki i sumy depotyzowe przeszły na skarb carski. Zakonnicy z Podlasia i Lubelszczyzny jednej nocy wywiezieni zostali za Wisłę do kilku pozostawionych tam etatowych klasztorów lub wydaleni za granicę. Zamknięto szkoły klasztorne, a pozostałym zakonnikom zakazano nauczania. Funkcjonowały tylko szkoły rządowe.
Wszystkie szkoły elementarne zamieniono w Królestwie Polskim na "naczalnoje ucziliszcza" w 1869 r. językiem wykładowym w tych szkołach był język rosyjski ale pozostawiono jedną godzinę dziennie na rozmowy w języku polskim.
Specjalną uwagę przykładano do indywidualnej i chóralnej recytacji "tytułów" całej rodziny carskiej, oczywiście w języku rosyjskim.
Nauczycielami Naczalnowo Ucziliszcza w Bobrownikach byli głównie Polacy, którzy przeszli dobrą szkołę rusyfikacji zanim pozwolono im na podjęcie pracy w szkole. Byli z reguły bardziej zagorzałymi rusyfikatorami niż rodowici Rosjanie przysyłani dość często do szkół.
Pierwszą nauczycielką "Naczalnowo Ucziliszcza" w Bobrownikach była Eleonora Mańdziulewicz protegowana ks. Domańskiego zatrudniona w 1869 r. Pracowała na stanowisku nauczycielki do 1888 r. Po niej posadę nauczyciela objął Dariusz Panicz od 1888 do 1899 r. Kolejnym nauczycielem był Jan Bernaś, który nawet ożenił się w Bobrownikach z Heleną Wesołowską, a po jej śmierci wyjechał w 1904 r. z Bobrownik. Ostatnim nauczycielem tej szkoły był Szymon Zakrzewski 1912-1915.

NA GÓRĘ